Generalnie o Finansach

W najnowszym raporcie Mercer CFA Institute Global Pension Index (MCGPI) porównującym systemy emerytalne na świecie Polska zajęła 29 miejsce.

Co obejmuje badanie?

Raport opiera się na trzech wskaźnikach: adekwatność, stabilność oraz integralność. Każdy wskaźnik ma szereg składowych, które brane są pod uwagę przy ocenie programu emerytalnego.

Źródło: Raport MercerCFA InstituteGlobal PensionIndex 2023

Systemy emerytalne są zróżnicowane i uwzględniają sferę ekonomiczną, społeczną, kulturalną, polityczną jak i historyczną. Oznacza to, że nie ma jednego programu, który sprawdziłby się w każdym innym kraju, bez uwzględniania różnych sfer. Nie mniej uwzględnienie pewnych cech może prowadzić do poprawy systemy emerytalnego, na czym powinno zależeć krajom.

Które systemy emerytalne otrzymały najlepsze oceny i jak wypada Polska?

W 2023 roku najwyższa notę uzyskała Holandia, a tuż za nią uplasowała się Islandia oraz Dania. Polska zajęła 29 miejsce, co oznaczało spadek o 1 lokatę w stosunku do poprzedniego roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu Źródło: Raport MercerCFA InstituteGlobal PensionIndex 2023

Analizując poszczególne indeksy najwyższy wskaźnik „Adekwatności” osiągnęła Portugalia, która osiągnęła wartość 86,7. Islandia miała najwyższą ocenę (83,8) w zakresie „Stabilności w długim okresie”, zaś Finlandia (90,9) osiągnęła najwyższy wartość  „Integracji”.

Z kolei najniższe wartości osiągnęły Korea Południowa (39,0) w zakresie „Adekwatności”, Austria (22,06) jeśli chodzi o „Stabilność” oraz Filipiny (25.07) za „Integracje”.

Polska uplasowała się tuż za połową stawki, zajmując 29 pozycję z oceną 57,6. Najwyższą ocenę otrzymaliśmy za „Integralność” (71,2, podobnie jak w roku poprzednim). Bez zmiany oceniono „Stabilność” (45,4). Nieco lepiej oceniono „Adekwatność” (59,8) w stosunku do 2022 roku (59,5).

Źródło: Raport MercerCFA InstituteGlobal PensionIndex 2023

Nasz system emerytalny znalazł się w piątej kategorii w siedmiostopniowej skali. Oznacza to, że znajdziemy w nim pozytywne cechy, ale też wiele ryzyk i braków, które powodują, że wypłacalność środków w przyszłości rodzi obawy.

Źródło: Raport MercerCFA InstituteGlobal PensionIndex 2023

Znalezienie się w czołówce, np. kategorii B wymagałoby uzyskania przez Polskę co najmniej 65 punktów.

Jakie wyzwania czekają systemy emerytalne w najbliższym czasie?

Twórcy raportu zwracają uwagę na problem demograficzny. Malejąca liczba urodzeń będzie miała istotny wpływ na te systemy emerytalne, które działają w ten sposób, że przyszłe pokolenia pracujące finansują wypłaty emerytur poprzednim pokoleniom. Już dziś poruszane są kwestie, takie jak: podwyższenie wieku emerytalnego czy zmniejszenie świadczeń wypłacanych przyszłym emerytom.

Inflacja oraz wyższe stopy procentowe wpływają na większe koszty zadłużenia krajów oraz mogą wpływać na utrzymanie dotychczasowych zasad wypłaty świadczeń emerytalnych. Obecna sytuacja związana z podwyższoną inflacją, decyzjami banków centralnych, niepewnością geopolityczną mogą powodować, że organy regulacyjne w poszczególnych krajach nie będą skore do zmian i reform systemów emerytalnych w najbliższym czasie.

Zmiany w systemach emerytalnych powinny obejmować:

1. Zwiększenie partycypacji pracowników w prywatnych systemach emerytalnych (w Polsce są to Pracownicze Plany Kapitałowe oraz Pracownicze Programy Emerytalne), uwzględniając również samozatrudnionych, którzy obecnie nie są zobowiązani do uczestnictwa w takich rozwiązaniach

2. Dostosowanie wieku emerytalnego do długości trwania życia, co uległo zmiano na przestrzeni lat.

3. Promowanie aktywności zawodowej wśród osób starszych.

4. Zachęcania do oszczędzania i zwiększania oszczędności prywatnych, również poza systemem emerytalnym.

5. Wdrożenie mechanizmów, które zmniejszą zróżnicowanie emerytur ze względu na wiek, płeć.

6. Uszczelnienie obecnych systemów emerytalnych, tak aby nie było wycieków.

7. Poprawienie zarządzania obecnymi środkami zgromadzonymi w prywatnych systemach emerytalnych oraz zwiększenie przejrzystości, co wpłynie na większe zaufanie uczestników programów.

Systemy emerytalne a sztuczna inteligencja (AI)

Stały rozwój sztucznej inteligencji może mieć wpływ na poprawę naszych emerytur, dzięki szybszej analizie danych, redukcji kosztów, poprawy wyników oraz zmianę podejścia na bardziej spersonalizowane.

Rozwój sztucznej inteligencji pomoże zidentyfikować wzorce i odkryć nastroje lub sygnały rynkowe, a  w ten sposób zasugeruje przyszłe możliwości inwestycyjne, poprawi alokacje aktywów, co może mieć wpływ na lepszy wynik w przyszłości i niższą zmienność.

Sztuczna inteligencji już dziś z powodzeniem wykorzystywana jest przy analizie danych, co służy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, określaniu trendów i ryzyk rynkowych.

Zauważono, że sztuczna inteligencja:

• Umożliwia pracownikom bardziej produktywne wykorzystanie czasu poprzez automatyzację powtarzalnych czynności

• zapewnia dodatkowe informacje, które prowadzą do lepszych produktów i usług

• ułatwia podejmowanie lepszych decyzji poprzez udoskonalenie modelowania

Umiejętne połączenie ludzkiej inteligencji (HI) ze sztuczną inteligencją (AI) pozwoli zapewnić bardziej skuteczne i solidne rozwiązania całościowe.

Podsumowanie:

Systemy emerytalne różnią się od siebie. Nawet najlepszy dzisiaj system obarczony jest wieloma ryzykami związanymi z demografią, zadłużeniem kraju, ilością osób aktywnych zawodowo itp. Dlatego warto zabezpieczyć się już dziś poprzez samodzielnie oszczędzanie z myślą o emeryturze. Każdy z nas zna powiedzenie: "Umiesz liczyć? Licz na siebie" i warto mięć je na uwadze myśląc o przyszłości.

Dobrym pomysłem łączącym oszczędzanie na przyszłość są rozwiązanie, które dodatkowo oferują korzyści podatkowe: Indywidualne Konta Emerytalne oraz Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Oczywiście przy końcowym sukcesie liczy się wytrwałość i konsekwencja.

Generalnie o Finansach

Zastrzeżenia prawne:

Treść niniejszego serwisu ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, a zawarte tu treści są wyrazem osobistych poglądów ich autora.  Niniejszy serwis ani w całości ani w części nie stanowi rekomendacji inwestycyjnej w rozumieniu obowiązujących przepisów prawa. Wszelkie decyzje finansowe i inwestycyjne podejmujesz drogi Czytelniku i Użytkowniku na własną odpowiedzialność. Dokładam wszelkich starań, aby prezentowane treści, w tym dane liczbowe, były poprawne. Jednak mogą zdarzać się błędy i z tego tytułu nie ponoszę odpowiedzialności.

Generalnie o Finansach