Końcówka roku to zawsze gorący okres zarówno dla klientów jak i instytucji finansowych oferujących rozwiązania IKE i IKZE.
W przypadku oszczędzających to najczęściej właśnie w grudniu przypominamy sobie o tych rozwiązaniach. Dla niektórych to kolejna okazja, aby to zrobić jeśli nie udało się w poprzednim roku. Dla innych to realizacja noworocznych postanowień, które poszły w zapomnienie.
Dla tych co nie spotkali się z tego typu produktami poniżej przedstawiam najważniejsze informacje na temat obu rozwiązań.
Oba rozwiązania to „opakowanie” dla naszych oszczędności, które umożliwia nam korzystanie z ulg podatkowych czyli dostajemy tzw. „prezent”.
W IKE „prezent” otrzymamy za jakiś czas, zaś w IKZE dostaniemy go dużo wcześniej, przy czym będziemy musieli go zwrócić, jeśli nie dotrzymamy warunków.
Oba rozwiązania oferują różne instytucje finansowe:
Nazwa instytucji |
Aktywa na koniec 2019 r. |
Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych |
4,9 mld zł |
Biura Maklerskie |
3,5 mld zł |
Banki |
2,5 mld zł |
Zakłady Ubezpieczeń |
2,0 mld zł |
Dobrowolne Fundusze Emerytalne |
0,6 mld zł |
Jak widać najwięcej aktywów w ramach IKE i IKZE klienci wpłacili do funduszy inwestycyjnych.
IKE – czyli Indywidualne Konto Emerytalne, w ramach którego możemy gromadzić oszczędności oraz mamy szansę uniknąć podatku od zysków kapitałowych ( tzw. podatku belki, który wynosi 19% od osiągniętych zysków).
IKZE – czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, w ramach którego możemy gromadzić oszczędności, a wpłacone środki w danym roku kalendarzowym możemy traktować jako ulgę podatkową przy składaniu zeznania podatkowego ( korzystając z formularza PIT/0, część B, pkt.7).
W IKE unikamy podatku od zysku, który stanowi 19%.
Dla osób gromadzących oszczędności długoterminowo jest to świetne rozwiązanie, które zwalnia nas z tak „nielubianego” podatku. Tak więc, im większy zysk wypracują nasze oszczędności tym większa ulga podatkowa.
W IKZE z kolei korzystamy z ulgi podatkowej przy składaniu rocznego zeznania podatkowego. Ulga podatkowa zależy od wysokości dokonanej wpłaty oraz stawki podatku dochodowego, który płacimy ( 17%, 19% lub 32%).
Maksymalna wpłata do IKZE w 2020 roku wynosi 6272,40 zł. To ile wpłacimy zależy tylko od Nas i dokładnie tą kwotę będziemy mogli uwzględnić w rozliczeniu.
Poniżej krótka podpowiedź, ile wyniesie ulga przy skorzystaniu z pełnego limitu.
Stawki podatkowe | Wysokość ulgi |
17% | 1066,31 zł |
19% | 1191,76 zł |
32% | 2007,17 zł |
Zarówno w IKE i IKZE ulgi podatkowe nie są za darmo. Należy spełnić 2 warunki, aby cieszyć się korzyściami.
Warunki w przypadku IKE:
Ukończone 60 lat
Wpłaty w ramach IKE w pięciu dowolnych latach kalendarzowych.
Tak więc jeśli dokonywałem jakichkolwiek wpłat w pięciu dowolnych latach kalendarzowych i skończyłem 60 lat mam prawo do wypłaty tych środków bez „podatku belki”.
Warunki w przypadku IKZE:
Ukończone 65 lat
Wpłaty w ramach IKZE w pięciu dowolnych latach kalendarzowych.
Tak więc jeśli dokonywałem jakichkolwiek wpłat w pięciu dowolnych latach kalendarzowych i skończyłem 65 lat mam prawo do wypłaty tych środków i nie muszę zwracać kwot uzyskanych dzięki corocznym odliczeniom podatkowym.
W przypadku IKZE decydując się wówczas na odkupienie zapłacę podatek ryczałtowy w wysokości 10% od całości wypłacanych środków.
Tak, jeśli płacę podatek dochodowy 17%, 19% lub 32%.
Tak, jeśli uzyskuję dochód.
Tak, jeśli jest to mój długoterminowy plan oszczędzania.
Zachęcam do skorzystania z Kalkulatora IKZE, gdzie każdy może sprawdzić oszczędność podatkową przy wpłatach w dokonywanych w danym roku.
Oszczędności są nie małe, co odczuwam na sobie przy corocznym rozliczaniu z fiskusem. Ten moment kiedy wypełniam PIT/0 i widzę następnie ile zaoszczędziłem wywołuje u mnie dużą radość.
W IKE mogę wypłacić cześć środków lub całość. Jest to o tyle dobre, że nie muszę likwidować od razu całości. Wypłacając część lub całość od wypracowanego zysku zostanie pobrany „podatek belki”. Tracę więc szanse na ulgę podatkową, ale otrzymuję na rachunek środki, które są mi potrzebne.
Ważne, aby sprawdzić czy dana firma prowadząca IKE nie pobiera dodatkowej opłaty za wypłatę wszystkich środków w trakcie pierwszych 12 miesięcy.
W IKZE mogę wypłacić tylko całość środków. Wypłacone środki należy uwzględnić w kolejnym roku przy składaniu zeznania podatkowego. Środki powiększą przychód, tak więc zapłacimy wyższy podatek dochodowy. Odpis, z którego skorzystaliśmy rok wcześniej zostanie zwrócony.
Dlatego warto rozwiązanie IKZE traktować jako długofalowy sposób na oszczędzanie. Jeśli ktoś znajduje się na granicy stawki podatkowej 17% a 32%, wówczas likwidacja IZKE może oznaczać, że znajdzie się w wyższym progu podatkowym. A to już nie będzie opłacalne.
6. Co się zmienia w IKZE dla przedsiębiorców w 2021 roku ?
Zmiany obejmą samozatrudnionych, którzy będą mogli wpłacić nie 1,2-krotność miesięcznego wynagrodzenia tak jak do tej pory, ale 1,8-krotność. Oznacza to, że dla tej grupy limit w 2021r, wyniesie 9466,20 zł , dla pozostałych będzie to 6310,80 zł.
Dokładniej obejmie to osoby prowadzące pozarolniczą działalność, w rozumieniu art.8ust.6 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z2019r.poz.300, 303, 730, 1495, 1553 i 1590),.
Mogę wówczas zdecydować:
czy decyduję się na wypłatę jednorazową
czy decyduję się na wypłatę w ratach, wówczas zgromadzone środki wypłacane są co m-c przez maksymalnie 10 lat
czy zostawiam to co wpłaciłem i dopłacam dalej
Tak więc to od Nas zależy, kiedy zdecydujemy się na wypłatę środków.
Środki są dziedziczone w 100%. Warto zawczasu zadbać o to, kto je otrzyma wskazując osobę na wypadek takiego zdarzenia.
Możemy wskazać maksymalnie 4 osoby i wskazać w % jaka część przypadnie danej osobie. Osoby te wypłacą środki na swoje konto IKE/IKZE lub na rachunek bankowy na preferencyjnych warunkach wraz z korzyściami podatkowymi ( nawet jeśli zmarły nie spełnił wszystkich warunków, o których pisałem w pkt. 3).
To co ważne: możemy wskazać dowolne osoby na wypadek śmierci ( również osoby, które nie są z nami spokrewnione).
Jeśli nie wskażemy nikogo, wówczas środki mogą wypłacić spadkobiercy, przedstawiając stosowne dokumenty potwierdzające ten fakt.
Można założyć jedno IKE i jedno IKZE. Tak więc każdy z nas może posiadać 2 rozwiązania jednocześnie.
Instytucje nie weryfikują tego, ale zawierając umowę poświadczamy, że nie posiadamy takiego rozwiązania. W przypadku gdybyś ktoś nagiął przepisy ( lub zapomniał o tym ) fiskus po wykryciu tego może nałożyć karę, która zaboli mocno.
Tak, wpłaty są dobrowolne i to od nas zależy czy je dokonamy. Jeśli w danym roku nic nie wpłacimy to nic się dzieje. Tracimy jedynie możliwość skorzystania z limitu rocznego. Dodatkowo w IKZE nie będziemy korzystać z ulgi podatkowej, gdyż nie mieliśmy żadnej wpłaty.
Mogę w każdym momencie przenieść IKE/IKZE do innej firmy oferującej takie rozwiązania. Wówczas nie zrywamy produktu, a kontynuujemy oszczędzanie.
Należy pamiętać o tym, że przenosząc do innej instytucji nasz IKE/IKZE konieczność wpłaty w dowolnych 5 latach kalendarzowych zaczynamy od początku. Tak więc, jeśli jest to dla nas ważne lub mamy krótki okres do wypłaty może to mieć wpływ na takich ruch.
Dodatkowo zawsze warto sprawdzić, czy firma z której przenosimy IKE/IKZE nie pobierze od nas opłaty. Zwykle taka opłata może być pobieranie w pierwszych 12 miesiącach trwania umowy.
Decyzja nie jest prosta, dlatego warto korzystać z różnego rodzaju rankingów prowadzonych przez branżowe portale.
Poniżej przedstawiam ranking kont IKE i IKZE oferowanych przez przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych w 2020 roku przygotowany przez Analizy.pl.
Ranking kont IKE:
Ranking kont IKZE:
Oszczędzanie połączone z korzyściami podatkowymi uważam za świetne rozwiązania dla wszystkich, którzy gromadzą oszczędności. Ulga uzyskana w ramach IKZE na przestrzeni wielu lat przyniesie nam wymierne korzyści, których nie uzyskamy w inny sposób.
Brak podatku od zysku ( „podatku belki”) to kolejna korzyść, którą dają nam oba rozwiązania.
Jeśli dodamy do tego elastyczność wpłat, możliwość częściowych wypłat z IKE, zmianę instytucji prowadzącej nasz produkt czy dziedziczenie środków, to trudno znaleźć podobne rozwiązania oferujące te wszystkie korzyści w jednym.
Kończę ten wpis znanym dobrze wszystkim cytatem:
„Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki." - Benjamin Franklin
Tak więc, jeśli mogę płacić niższe podatki dzięki oszczędzaniu to warto się nad tym zastanowić.