Generalnie o Finansach
DZIEŃ KOBIET, CZYLI JAK ŻYJE SIĘ PANIOM W POLSCE
Już niebawem Dzień kobiet, czyli święto obchodzone 8 marca w Polsce, ale i wielu innych krajach.
Święto, które kojarzy się z socjalizmem ale i ograniczonymi prawami kobiet, które to nie mogły studiować, głosować czy decydować o sobie tak jak mężczyźni.
Początki Dnia Kobiet nawiązują do 28 lutego 1909 roku i Stanów Zjednoczonych, kiedy to obchody zapoczątkowała Socjalistyczna Partia Ameryki po zamieszkach i strajkach w Nowym Jorku.
Oficjalny Międzynarodowy Dzień Kobiet został ustanowiony w Danii przez Międzynarodówkę Socjalistyczną, który miał służyć wsparciu w powszechnym prawie wyborczym dla kobiet. W kolejnych latach święto zyskiwało zwolenników w innych krajach np. Rosji, Ukrainie, Polsce, Włoszech, Francji, Cyprze, Brazylii, Białorusi, Albanii, Kamerunie, Wietnamie, Kubie.
Mężczyźni w tym dniu wręczają kobietom – matkom, żonom, partnerkom, koleżankom kwiaty i drobne podarunki.
We Włoszech wręcza się kwiaty mimozy, w Rosji jest to dzień wolny od pracy, w Wietnamie ten dzień ma dwie daty: 8 marca i 20 października. Z kolei w Wielkiej Brytanii organizuje się spotkania i wykłady dla kobiet, zaś w Portugalii panie świętują dzień kobiet we własnym gronie na tzw. „babskim wieczorze”.
W Polsce pierwszy dzień kobiet obchodzono 24 marca 1922 roku. Zorganizował go Centralny Wydział Kobiecy PPS, a wśród spraw podnoszonych podczas obchodów była m.in. ochrona pracy kobiet, problem niższych zarobków kobiet w stosunku do mężczyzn za wykonywanie tej samej pracy. Początkowo wręczano goździki, które obecnie godnie zastępują róże czy tulipany.
Niegdyś święto Państwowe w Polsce (zniesione 1993 roku), dzisiaj piękny zwyczaj, który towarzyszy nam raz w roku. Warto go pielęgnować i doceniać kobiety, gdyż idea która towarzyszyła pierwszym obchodom dalej jest aktualna i mimo wielu lat widać spore różnice chociażby w zarobkach w stosunku do mężczyzn oraz piastowanych stanowiskach.
Czy kobietom w Polsce żyje się dobrze?
W Polsce zauważyć można sporą dysproporcję pomiędzy odsetkami kobiet a mężczyzn czynnych zawodowo. Luka przewyższa średnią unijną, a aktywność zawodowa kobiet jest najniższa spośród krajów unii europejskiej.
Według danych GUS w III kwartale 2020 r. wskaźnik zatrudnienia wśród mężczyzn wyniósł 63,3% wobec 46,5% dla kobiet.
Źródło: Informacja o rynku pracy w trzecim kwartale 2020 roku, GUS
Mniejsza aktywność zawodowa to nie tylko wynik ostatnich zmian obniżających wiek osób pracujących, ale też różnice wynikające z tego kiedy przechodzimy na emeryturę ( 60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn). Krótsza aktywność zawodowa odbija się na świadczeniach emerytalnych ( w 2017 r. różnica ze względu na płeć w wysokości emerytur wynosiła około 36%), ale też na płacach, gdzie różnice w wynagrodzeniu dla kobiet i mężczyzn są widoczne w wielu zawodach.
Różnice płacowe rosną wraz z wiekiem pracowników, a najniższe są w momencie wchodzenia na rynek pracy. Kobiety pracujące w UE zarabiają średnio 16% mniej za godzinę niż mężczyźni.
Czy to oznacza, że kobiety mniej pracują ?
Nie koniecznie, gdyż wiele prac kobiet jest nieodpłatnych i niedostrzeganych. Wynika to często z podziału ról w rodzinie, opieki nad dziećmi czy prowadzenia domu. Można więc rzecz, że kobiety pracują długo i ciężko, tyle że część prac nie wiąże się korzyściami w postaci wynagrodzenia.
Co wpływa na gorsza sytuację zawodową kobiet ?
Tak naprawdę decyduje o tym wiele czynników jak choćby:
1. Stereotypy. Postrzeganie kobiet przez pryzmat macierzyństwa to jeden z częstszych stereotypów. To powoduje, że kobiety często odrzucane są już na samy początku rekrutacji. Powszechne przekonanie o niższych kompetencjach wśród niektórych pracodawców powoduje, że wybierają mężczyzn.
2. Zbyt słaba opieka państwa. Brak miejsc z żłobkach, przedszkolach lub krótki okres urlopu ojcowskiego– 2 tygodnie (dla porównania w krajach skandynawskich jest to 10 tygodni) wpływa na mniejszą aktywność zawodową wśród kobiet. Wysokie koszty opieki prywatnej często powodują, że kobiety zostają w domu w dziećmi.
3. Obowiązujący tradycyjny model rodziny. Model, w który kobieta zajmuję się domem i dziećmi, a mężczyzna pracuję obowiązuje w wielu krajach. Coraz częściej związki opierają na partnerstwie i tradycyjny model ulega zmianie. Nie mniej potrzeba czasu i zmiany pokoleń, aby był to zauważalny poziom.
4. Niskie wynagrodzenia. Różnice w wynagrodzeniach dla kobiet i mężczyzn są zauważalne jak wynika z danych udostępnionych przez GUS.
Źródło: GUS
Niskie zarobki, dojazd do pracy i koszty z tym związane stanowią barierę. Obecny program „500+” mógł również przyczynić się do rezygnacji z aktywności zawodowej wśród kobiet uzyskujących najniższe wynagrodzenie.
Oczywiście coraz więcej kobiet wraca do pracy po urodzeniu dzieci, coraz więcej piastuje wysokie stanowiska oraz prowadzi własne firmy. Nie mniej wymaga to wytrwałości oraz bywa trudne. Przerwy w pracy zawodowej są źle postrzegane przez pracodawców, co przekłada się na niższe wynagrodzenie oraz brak awansu zawodowego.
Czy obowiązki domowe to również domena kobiet ?
Praca pracą, ale obowiązki domowe należy wykonywać. Dobrze jeśli jest to podział partnerski. U mnie część obowiązków rozkłada się po równo, ale są i takie, które wykonuje w większości żona oraz takie które wykonuje sam.
Swoją drogą jestem ciekaw czy u Was podział ról w domu wygląda podobnie jak poniżej :
Źródło: Badanie CBOS, Kobiety i mężczyźni w domu, 2018
Moim zdaniem nie o to chodzi, aby wszystkie obowiązki dzielić po równo. Zawsze znajdą się takie, w których lepiej czują się kobiety oraz takie, w których odnajdują się mężczyźni. Ważne, żeby obowiązkami domowymi się dzielić i pomagać sobie nawzajem.
W czym kobiety są lepsze od mężczyzn?
Mógłbym napisać wiele i nie starczyłoby miejsca, ale chciałbym napisać o jednym. Kobiety oszczędzają i inwestują lepiej od mężczyzn. Przytaczam tu ciekawe badanie, które w 2017 roku przeprowadziła firma Fidelity Investments. W badaniu przeanalizowano ponad 8 mln rachunków inwestycyjnych klientów. Okazało się, że kobiety wypracowują wyższą stopę zwrotu i oszczędzają więcej od mężczyzn. Różnice nie były duże (0,4% wyższa stopa zwrotu w skali roku), ale jeśli przełożymy je na czas, w którym oszczędzamy i inwestujemy to wówczas różnica staje się bardziej widoczna. Według Fidelity mężczyźni dokonują więcej transakcji co zwiększa koszty, zaś kobiety podejmują niższe ryzyko, są cierpliwe i spokojne w swoich decyzjach.
Jeśli przyjrzymy się Polakom, którzy korzystają z oszczędzania długoterminowego poprzez Indywidualne Konta Emerytalne, to znajdziemy również potwierdzenie powyższego.
Źródło: Informacje o rynku IKZE według stanu na 30 czerwca 2020 r., KNF
Na zakończenie wspomnę, że warto doceniać kobiety nie tylko 8 marca, ale na co dzień. Równość w życiu prywatnym jak i zawodowym powinna nam towarzyszyć każdego dnia.
Generalnie o Finansach
Zastrzeżenia prawne:
Treść niniejszego serwisu ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, a zawarte tu treści są wyrazem osobistych poglądów ich autora. Niniejszy serwis ani w całości ani w części nie stanowi rekomendacji inwestycyjnej w rozumieniu obowiązujących przepisów prawa. Wszelkie decyzje finansowe i inwestycyjne podejmujesz drogi Czytelniku i Użytkowniku na własną odpowiedzialność. Dokładam wszelkich starań, aby prezentowane treści, w tym dane liczbowe, były poprawne. Jednak mogą zdarzać się błędy i z tego tytułu nie ponoszę odpowiedzialności.